Bij het schrijven van mijn blog over gewoontes moest ik denken aan mijn dochter, die vaak zegt: “Mama, ik kan niet slapen, het is zo saai. Ik heb nog zoveel vragen die ik je wil stellen.” Mijn zesjarige slaapt al niet veel sinds ze anderhalf was, toen ze stopte met haar dutjes overdag. In de avonden werd het steeds later, wat als jonge ouder soms best ingewikkeld is, zeker als je zelf ook niet zo’n goede slaper bent. En wat een spiegel is zo’n kleine meid.
Ik ken dat gevoel maar al te goed: moeilijk in slaap vallen en een brein dat nog volop bezig is voordat de rust komt. Voordat ik moeder werd, had ik een redelijk goed werkende naar-bed-routine. Terwijl mijn partner al om tien uur naar bed ging, was het voor mij rond middernacht pas zover. Voor veel mensen is dat misschien laat, maar voor mij werkte het prima; ik heb nu eenmaal niet zoveel slaap nodig. Maar sinds mijn dochter, zonder dat ze het zelf echt beseft, ervoor kiest om later naar bed te gaan, is mijn routine compleet in de war geraakt.
Voor mij blijft dit misschien wel de grootste doorlopende uitdaging in mijn leven. De balans tussen rust, voldoende slaap en routines die de ene keer wel weken, maar wanneer de situatie veranderd, misschien helemaal niet meer.
Uitdagingen bij ADHD en Hoogbegaafdheid
Heb je ooit in bed gelegen, volledig uitgeput van de dag, maar zodra je hoofd het kussen raakt, lijkt je brein plotseling in overdrive te gaan? Gedachten racen, ideeën stromen binnen, en slapen lijkt verder weg dan ooit. Dit is een bekend fenomeen voor mensen met ADHD (Attention Deficit Hyperactivity Disorder) en Hoogbegaafdheid (HB). In deze blog duiken we in waarom dit gebeurt en wat je kunt doen om toch de rust te vinden die je nodig hebt.
Het Slapeloos Brein: Waarom Gebeurt Dit?
Voor mensen met ADHD en hoogbegaafdheid is het moeilijk om ‘s nachts de hersenen uit te schakelen. Maar waarom?
ADHD en Slapen
ADHD gaat vaak gepaard met een overactief brein dat moeite heeft om tot rust te komen. Zelfs als je fysiek moe bent, kan je geest nog steeds hyperactief zijn. Dit komt deels door een verminderde productie van neurotransmitters zoals dopamine en norepinephrine, die een rol spelen bij aandacht en focus. Wanneer het tijd is om te slapen, worstelt je brein met het afbouwen van de dag, en de constante stroom van gedachten houdt je wakker.
Hoogbegaafdheid en Slapen
Hoogbegaafden hebben vaak een intens, snel werkend brein dat constant nieuwe verbindingen maakt en ideeën genereert. Dit betekent dat je geest altijd “aan” staat, zelfs als je lichaam rust nodig heeft. Deze mentale activiteit kan het moeilijk maken om in slaap te vallen omdat je brein door blijft gaan met het oplossen van problemen, analyseren van situaties, of het bedenken van creatieve ideeën.
Waarom Dit Moment van Overdrive?
Net als je klaar bent om te slapen, lijkt je brein juist extra actief te worden. Dit heeft vaak te maken met het feit dat de drukte van de dag wegvalt en er ruimte ontstaat voor je gedachten om op de voorgrond te treden. Gedurende de dag ben je vaak afgeleid door allerlei externe prikkels, maar in de stilte van de nacht krijgt je brein vrij spel.
Voor mensen met ADHD en hoogbegaafdheid kan het moeilijk zijn om deze overgang van dag naar nacht te maken. In plaats van rustig in slaap te vallen, zie je dit moment als een kans om alles te overdenken wat je hebt meegemaakt, wat je nog moet doen, of simpelweg om creatief te zijn. Dit kan leiden tot slapeloosheid of een onrustige nacht.
Hoe Kun Je Dit Aanpakken?
Gelukkig zijn er verschillende strategieën die je kunt proberen om je brein tot rust te brengen en beter te slapen.
- Creëer een Kalmerende Bedtijdroutine
Een consistente bedtijdroutine kan je helpen om je brein te laten weten dat het tijd is om te ontspannen. Denk aan activiteiten zoals het lezen van een rustig boek, het nemen van een warme douche, of het doen van ontspanningsoefeningen. Vermijd het gebruik van schermen, omdat het blauwe licht je hersenen juist stimuleert.
- Mindfulness en Ademhalingsoefeningen
Mindfulness kan effectief zijn om je geest te kalmeren. Probeer diepe ademhalingsoefeningen of meditatie om je gedachten tot rust te brengen. Concentreer je op je ademhaling en probeer je gedachten los te laten.
- Schrijf Je Gedachten van Je Af
Een overactief brein kan baat hebben bij het opschrijven van gedachten voordat je gaat slapen. Houd een dagboek bij naast je bed en schrijf alles op wat door je hoofd gaat. Dit kan helpen om je gedachten los te laten en je geest klaar te maken voor slaap.
- Vermijd Stimulanten in de Avond
Mensen met ADHD zijn vaak gevoeliger voor de effecten van cafeïne en andere stimulerende middelen. Vermijd het gebruik van cafeïne in de middag en avond om te voorkomen dat je brein ‘s nachts in overdrive gaat.
- Creëer een Rustige Slaapomgeving
Zorg ervoor dat je slaapkamer bevorderlijk is voor slaap. Dit betekent een comfortabele temperatuur, een donkere kamer, en zo min mogelijk geluid. Een rustige omgeving kan helpen om je geest te kalmeren.
- Overweeg Professionele Hulp
Als je merkt dat slapeloosheid een groot probleem is, kan het nuttig zijn om met een professional te praten. Er zijn specifieke therapieën en behandelingen die kunnen helpen bij slaapstoornissen, vooral als deze gerelateerd zijn aan ADHD of hoogbegaafdheid.
Conclusie: Het Vinden van Rust in de Nacht
Een overactief brein kan een grote uitdaging zijn als het gaat om slapen, vooral voor mensen met ADHD en hoogbegaafdheid. Hoewel het misschien voelt alsof je brein nooit uit te schakelen is, zijn er technieken en strategieën die je kunt gebruiken om toch de rust te vinden die je nodig hebt. Door het creëren van een kalmerende routine, het beoefenen van mindfulness, en het aanpassen van je slaapomgeving, kun je leren om je geest te kalmeren en een betere nachtrust te krijgen.
En wanneer jouw situatie verandert, kan het zijn dat je een nieuwe routine moet vinden die voor jou op dat moment werkt.
Onthoud dat slaap essentieel is voor je gezondheid en welzijn. Het is de moeite waard om tijd en energie te investeren in het ontwikkelen van gewoontes die je helpen om goed te slapen, zelfs met een brein dat altijd actief lijkt te zijn.
0 Reacties