Balans Vinden in Nieuwe Ervaringen – HB, HSP, ADHD en Het Omarmen van een Warm Bad

Toen ik begon als zelfstandige, kwam dat voort uit een diepe drive: het verlangen om eindelijk mijn eigen pad te volgen, zonder in een hokje te worden geduwd dat niet bij me paste. In eerdere banen liep ik vaak vast, vooral in de omgang met managers en collega’s. Steeds weer kreeg ik het gevoel dat ik moest voldoen aan verwachtingen die mij beperkten. Er werd geprobeerd me in een bepaald kader te plaatsen, alsof mijn energie en creativiteit te veel waren of niet binnen de lijntjes pasten. Dit leidde niet alleen tot frustratie en conflicten, maar zorgde er ook voor dat ik steeds minder mezelf durfde te zijn.

De allergie voor autoriteit werd hierdoor versterkt, vooral als managers niet begrepen hoe ik werkte. Ze wilden dat ik functioneerde binnen de standaardstructuren, terwijl ik juist gedijde op vrijheid en autonomie. Het was alsof ik mezelf moest inhouden en aanpassen, iets wat steeds zwaarder begon te wegen.

Dit verlangen om vrij te zijn en ergens écht thuis te komen, waar ik volledig mezelf kon zijn, gaf me de moed om mijn eigen praktijk te starten. Ik was klaar met het gevoel dat ik niet paste in het hokje dat voor mij werd bedacht. Als zelfstandige kon ik eindelijk werken vanuit mijn eigen energie, zonder te hoeven voldoen aan de opgelegde verwachtingen van anderen. Het was mijn kans om het warme bad te creëren dat ik zo lang had gemist: een plek waar ik mezelf kon zijn, zonder concessies. Dit gaf me niet alleen rust, maar ook de vrijheid om mijn volledige potentieel te benutten.

In deze blog wil ik dieper ingaan op hoe oude patronen zoals de allergie voor managers of de drang naar autonomie naar boven kunnen komen bij mensen met HB, HSP en ADHD wanneer ze starten in een nieuwe omgeving, en hoe dat verandert als je eindelijk dat warme bad vindt waar je volledig jezelf kunt zijn.

Hoe werkt dat bij HB, ADHD en HSP?

Nieuwe ervaringen brengen vaak een mengeling van emoties en uitdagingen met zich mee, zeker als je te maken hebt met hoogbegaafdheid (HB), hoogsensitiviteit (HSP) of ADHD. Enthousiasme, nieuwsgierigheid en de drang om alles gelijk te begrijpen en onder controle te hebben, zijn veelvoorkomende reacties. Maar deze intensiteit kan ook leiden tot overweldiging, verlies van balans en het terugvallen in oude patronen, zoals wantrouwen tegenover autoriteit of de ‘allergie’ voor managers. Hoe kun je je enthousiasme koesteren zonder jezelf erin te verliezen? En wat gebeurt er als je plots in een omgeving belandt die als een warm bad aanvoelt, waar deze uitdagingen plots lijken te verdwijnen?

Als je hoogbegaafd (HB), hoogsensitief (HSP) of ADHD hebt, herken je het vast: de spanning en het enthousiasme van nieuwe ervaringen. Of het nu gaat om een nieuwe baan, een nieuw project, of een leertraject, je gooit je er vol in. De drang om alles te willen weten, je volledig vast te bijten in elke uitdaging en het gevoel dat je direct 100% moet geven. Toch brengt dit vaak een gevaar met zich mee: jezelf erin verliezen en oude patronen die de kop opsteken. Patronen zoals de allergie voor autoriteit, perfectionisme, of de neiging om jezelf volledig uit te putten.

Het enthousiasme van nieuwe ervaringen

Voor mensen met hoogbegaafdheid, hoogsensitiviteit of ADHD, zijn nieuwe ervaringen vaak extra spannend. Er is een sterke drang om alles te weten, te ontdekken en direct volledig te begrijpen. Het enthousiasme is groot en de nieuwsgierigheid grenzeloos. Dit kan je enorm veel energie geven, maar brengt ook een valkuil met zich mee: je wilt alles direct tot in de puntjes kennen en beheersen.

Voor velen is de start van iets nieuws opwindend. Maar voor mensen met HB, HSP en ADHD kan dit enthousiasme overmatig worden. Je hersenen gaan in overdrive: alles moet worden uitgeplozen, elk detail moet je begrijpen, en je wilt meteen de diepte in duiken. Dit zorgt ervoor dat je soms heel intens bezig bent met het onderwerp, en daar uren of zelfs dagen volledig in opgaat. Het is een soort energie die bijna niet te stoppen is.

Bijvoorbeeld, je begint een nieuwe baan of gaat een nieuwe studie doen en je stort je er vol enthousiasme in. Je voelt je gemotiveerd, geïnspireerd, en je wilt alles meteen perfect doen. Je verdiept je in elk detail, leert snel en ziet alle mogelijkheden. Dit kan echter ook een punt zijn waarop je energie te veel wordt verspreid en je het gevoel krijgt dat je grip verliest.

Het gevaar van verlies in je enthousiasme

Voor veel mensen met HB of ADHD is het niet ongewoon om je te verliezen in een nieuw project of ervaring. Door de combinatie van hoge motivatie en een neiging tot perfectionisme, kun je het gevoel krijgen dat je in een tunnel terechtkomt: alles moet nú en alles moet perfect zijn. Je wilt geen tijd verliezen en je ervaart een haast om alles meteen te doorgronden. Het gevaar hiervan is dat je uiteindelijk vastloopt of opgebrand raakt, omdat je te veel hooi op je vork neemt.

Daarnaast komt bij hooggevoelige mensen ook nog eens het emotionele aspect om de hoek kijken: je pikt de energie en verwachtingen van anderen moeiteloos op, wat je nog meer druk kan opleveren. Je wilt niemand teleurstellen, wilt het goed doen en voelt soms zelfs een verantwoordelijkheid voor de sfeer in de groep of op de werkvloer. Dit leidt al snel tot overprikkeling, vermoeidheid en het gevoel dat je niet alles aankunt zoals je zou willen.

Maar wat gebeurt er vaak na dit intense begin?

– Verlies van balans: Je enthousiasme zorgt ervoor dat je jezelf volledig verliest in het project, zonder te letten op je eigen grenzen. Dit kan leiden tot overprikkeling of uitputting, omdat je te veel te snel wilt doen.

– Perfectionisme: Vooral bij HB’ers komt perfectionisme vaak om de hoek kijken. Je wilt niet alleen alles weten, je wilt het ook meteen perfect doen. Dit zorgt voor onnodige druk en kan ervoor zorgen dat je vastloopt, omdat je jezelf voorbijloopt.

– Prikkels overwinnen je: Als HSP zijnde kunnen de nieuwe indrukken, emoties en prikkels van een nieuwe ervaring je overweldigen. Het lijkt alsof je alles tegelijk moet verwerken, waardoor je in de chaos verstrikt raakt.

Het is alsof je in een achtbaan stapt die je met enorme snelheid door nieuwe uitdagingen, verwachtingen en onzekerheden slingert. Hoewel je geniet van de rit, word je ook af en toe misselijk van de intensiteit.

Oude patronen die naar boven komen

Wanneer je overweldigd raakt door nieuwe situaties of veranderingen, kunnen oude patronen weer naar boven komen. Misschien heb je in het verleden negatieve ervaringen gehad met autoriteit of managers, en speelt dat nu opnieuw een rol. Veel mensen met HB, HSP of ADHD hebben moeite met autoriteit, zeker als deze wordt ervaren als controlerend of beperkend. Deze “allergie voor managers” kan voortkomen uit ervaringen waarbij je autonomie of creativiteit werd beperkt, of wanneer je als kind misschien niet werd begrepen in je behoeften en talenten.

Dit wantrouwen ten opzichte van leidinggevenden kan je gedrag beïnvloeden: je zet je misschien schrap, voelt weerstand of probeert te anticiperen op alles wat er kan gebeuren. Hierdoor ga je onbewust in de verdediging, zelfs in situaties waar dit niet nodig is. Je valt terug in patronen waarin je je afsluit of juist té hard gaat werken om te bewijzen dat je het kunt, waardoor je jezelf opnieuw voorbijloopt.

Bij nieuwe situaties kunnen oude patronen – soms heel subtiel – naar boven komen. Je allergieën voor bepaalde aspecten van het werk of de omgeving worden getriggerd. Denk bijvoorbeeld aan:

-Allergie voor managers en autoriteit: Veel mensen met HB of ADHD hebben moeite met autoriteit, vooral wanneer deze als rigide of betuttelend wordt ervaren. Wanneer een manager je instructies geeft of probeert te sturen op een manier die niet aansluit bij jouw vrije manier van denken, voel je weerstand. Deze weerstand komt vaak voort uit oude ervaringen waar je misschien weinig ruimte kreeg voor eigen creativiteit of oplossingen.

-Angst om niet te voldoen: Ondanks dat je vaak bovengemiddeld presteert, kan er een diepe angst zijn dat je niet goed genoeg bent. Dit kan ervoor zorgen dat je overpresteert, nog meer gaat lezen en doen, en jezelf probeert te bewijzen aan je collega’s of leidinggevenden.

-De neiging om jezelf te bewijzen: Vooral bij ADHD kan er een drang zijn om te laten zien dat je ondanks de chaotische energie en de prikkels wél in staat bent om jezelf te overstijgen. Dit kan resulteren in te veel hooi op je vork nemen.

Al deze patronen zorgen voor een innerlijke strijd. Je bent aan het vechten met jezelf om de balans te vinden tussen je enthousiasme en je grenzen, terwijl je oude triggers probeert te ontwijken. Maar wat gebeurt er als je terechtkomt in een omgeving die wél goed voelt?

Wat gebeurt er in een warm bad?

Dan is er die magische uitzondering: je komt terecht in een omgeving die voelt als een warm bad. Een plek waar je je direct veilig en gezien voelt, waar er ruimte is voor wie jij bent en waar je niet bang hoeft te zijn om jezelf te verliezen. In zo’n omgeving vallen veel van de oude patronen en verdedigingsmechanismen weg. Het wantrouwen tegenover managers of autoriteit smelt als sneeuw voor de zon, omdat je voelt dat er geen strijd is om jezelf te bewijzen. Je kunt eindelijk ontspannen en je richten op wat écht belangrijk is, zonder je te verliezen in perfectionisme of controle.

In zo’n omgeving kan je volledig tot bloei komen. Omdat je niet constant op je hoede bent, is er ruimte voor creativiteit, ontwikkeling en authentieke verbinding. Hier merk je dat het eigenlijk heel natuurlijk is om in balans te blijven, omdat je jezelf niet hoeft te beschermen tegen externe prikkels of verwachtingen. De drang om alles te willen weten of direct perfect te willen doen, maakt plaats voor een gezonde nieuwsgierigheid en een rustig tempo van ontdekken.

Kun je het je voorstellen?:

– De allergie voor managers verdwijnt: Wanneer je werkt met leidinggevenden die jouw creativiteit en energie begrijpen, voelt autoriteit ineens minder beperkend. Je ervaart meer vrijheid om te denken en handelen op je eigen manier. In plaats van te botsen, voelt het alsof je samenwerkt en elkaar aanvult.

– Balans komt terug: In een omgeving die je steunt, word je minder meegesleurd door je eigen enthousiasme. Je krijgt de ruimte om op je eigen tempo te werken en de diepgang op te zoeken zonder dat je jezelf verliest. Hierdoor komt er meer rust en balans in je werk.

– Je hebt geen bewijsdrang meer: Als je eindelijk voelt dat je goed genoeg bent zoals je bent, verdwijnt de drang om jezelf te bewijzen. Je kunt werken zonder constant op je tenen te lopen of je prestaties te moeten overanalyseren.

Dit gevoel van rust en acceptatie in een warm bad kan enorm helend zijn. Het geeft je de kans om je sterke punten optimaal te benutten zonder vast te lopen in oude patronen. Je energie kan eindelijk op een gezonde manier stromen, zonder dat je je zorgen hoeft te maken over wat anderen denken of verwachten.

Hoe vind je deze balans?

Hoewel het fantastisch is om in een warme omgeving te belanden, is het niet altijd vanzelfsprekend dat je daar terechtkomt. Daarom is het belangrijk om te leren hoe je zelf de balans kunt vinden in nieuwe ervaringen, zelfs wanneer de omgeving niet direct ondersteunend aanvoelt. Hier zijn enkele tips om je te helpen:

• Herken je oude patronen. Weet wanneer je in de valkuil van perfectionisme of controle valt. Als je merkt dat je te veel energie steekt in alles willen weten of dat je een allergie voor autoriteit begint te voelen, zet dan een stap terug en reflecteer.
• Stel grenzen voor jezelf. Voel je je overweldigd? Durf nee te zeggen en geef jezelf de tijd om te acclimatiseren. Je hoeft niet alles meteen te weten of te kunnen. Gun jezelf de ruimte om rustig te ontdekken zonder jezelf te verliezen.
• Wees transparant over je behoeften. Als je voelt dat de verwachtingen te hoog zijn of dat de omgeving te veel prikkels geeft, deel dit met je leidinggevende of collega’s. Vaak helpt het om uit te leggen wat je nodig hebt om effectief te werken, en begripvolle mensen zullen je hierbij ondersteunen.
• Zoek een veilige omgeving. Blijf op zoek naar een werkomgeving of groep waar jij je echt gezien en gehoord voelt. Wanneer je in een veilige, warme omgeving zit, zal je merken dat je veel minder weerstand en oude patronen tegenkomt.
• Accepteer dat je niet alles hoeft te weten. Het is een valkuil om in je enthousiasme meteen alles te willen begrijpen. Laat dat los en geef jezelf de tijd om stap voor stap te leren en te groeien.
• Vergeet niet te genieten. Enthousiasme is een prachtige eigenschap, vooral als je HB, HSP of ADHD hebt. Het stelt je in staat om diep te duiken in onderwerpen en nieuwe dingen te ontdekken. Vergeet niet om af en toe achterover te leunen en te genieten van wat je al hebt bereikt, in plaats van altijd meer te willen doen.

Conclusie: Omarm het warme bad

Nieuwe ervaringen kunnen een bron van groei en inspiratie zijn, maar brengen ook de uitdaging mee om in balans te blijven. Voor mensen met HB, HSP en ADHD is het vinden van die balans tussen enthousiasme en zelfbescherming essentieel. Oude patronen, zoals het wantrouwen naar managers of het verliezen van jezelf in je perfectionisme, kunnen naar boven komen. Maar wanneer je in een omgeving belandt die als een warm bad voelt, waarin je jezelf kunt zijn, verdwijnen veel van die uitdagingen als vanzelf.

Blijf zoeken naar die plekken waarin je kunt floreren, maar wees tegelijkertijd bewust van je eigen valkuilen. De kunst is om die balans te vinden, zodat je nieuwe ervaringen kunt omarmen zonder jezelf te verliezen.